Mauerweglauf

Een week na de Dodentocht in België tik ik in Duitsland weer een loop van mijn verlanglijst af: de Mauerweglauf in Berlijn. Honderd mijl over de voormalige grens om West-Berlijn, waarvan zo’n 45 kilometer bestond uit hét symbool van de Duitse deling: de Berlijnse Muur. Een ultraloop over historische grond.

De Berliner Mauerweg

Eerst even de historie van de Berliner Mauerweg. Na de Wende op 9 november 1989 begon de afbraak van de Berlijnse muur en andere grensobstakels, zoals hekken en prikkeldraad. De patrouilleweg langs de voormalige grens bleef liggen.
Al snel ontstond het idee om deze weg om te bouwen tot fiets- en wandelpad. De Duitse fietsersbond begon in 1990 met het markeren van de weg, met name in het centrum van Berlijn. Bijna tien jaar lang moest de bond knokken tegen gemengde gevoelens en oprukkende bebouwing, totdat in 2000 de politiek zich serieus met het plan bemoeide. Twee jaar later was het papierwerk in orde en in 2006 was de Berliner Mauerweg klaar.
Langs de route staan diverse oranje zuilen met infoborden, met foto’s van de vroegere situatie of als monument ter nagedachtenis aan een slachtoffer van de DDR-repressie. Opdat wij niet vergeten.

De Mauerweglauf

Het traject van zo’n 160 kilometer leent zich natuurlijk prima voor een 100 mijl. In 2011 was de eerste editie van de Mauerweglauf. De loop is doorspekt met historie. Dat begint al bij de inschrijving. Die start elk jaar op 9 november om 18.57 uur. Op dat moment in 1989 opende de grens tussen Oost- en West-Duitsland en verloor de Muur zijn functie.
Bij elke editie staat een ander slachtoffer van de innerdeutsche Grenze centraal. Dit jaar is dat Silvio Proksch. De 21-jarige metselaar werd in zijn heup geschoten bij zijn vlucht naar het Westen in 1983. Omdat medische hulp lang uitbleef bloedde Silvio dood. De Oost-Duitse autoriteiten namen zijn lichaam mee en ontkenden het incident. Pas in 1990 kwam er openheid van zaken over de gebeurtenissen, maar niet over zijn laatste rustplaats. Silvio Proksch geldt nog steeds als vermist.
Het finishershirt heeft elke keer een ander ontwerp, gebaseerd op kunstwerken of kunstenaars op de Berlijnse Muur. Dit jaar komt de inspiratie voor het shirt van het kunstwerk Der Morgen van Dieter Wien.

Wir fahren nach Berlin

Op naar Berlijn en daarvoor pak ik de trein. Een relaxte manier van reizen en zeker na afloop heb ik geen zin om uren zelf te rijden. Vrijdagochtend rond negen uur vertrek ik uit Leer. De reis verloopt voorspoedig, al staat de trein in Rheine een half uur stil. Rond drie uur ’s middags arriveer ik op station Alexanderplatz en check in bij mijn hotel.

Startnummeruitgifte

Vanaf mijn hotel is het tien minuten lopen naar de startnummeruitgifte. Het is een drukte van belang, maar ik bemachtig mijn startpakket en mag ook een stukje Muur meenemen. Dat is toch wel een bijzonder aandenken.

Briefing

Bij de briefing tref ik bekenden: Gerik uit Sint Annen en Albert uit Eelde. Noord-Nederland is goed vertegenwoordigd bij deze ultraloop. De briefing duurt bijna een uur en leert mij dat ik het verplichte reflectiehesje ben vergeten. Gelukkig weet Gerik een Decathlon dichtbij en kan ik alsnog een hesje bemachtigen. Mooi roze is niet lelijk.
In de tussentijd heb ik mijn buik rondgegeten bij de pasta party. Terug in het hotel pak ik mijn rugtas in en leg mijn outfit klaar voor morgen. Op tijd op bed, want de wekker gaat vroeg.

Startlocatie

Zaterdagochtend rond vier uur wandel ik naar station Alexanderplatz. Gewoon in korte mouwen, want het is warm in Berlijn. Twee metroritten later arriveer ik rond vijf uur bij de Werner-Kluge-Sportanlage. Een andere startlocatie dan gebruikelijk, omdat het Erika-Hess-Eisstadion door werkzaamheden niet beschikbaar is. Dat hoorde de organisatie pas een week geleden en moest toen een oplossing zoeken. Wat een stress zal dat opgeleverd hebben.
De organisatie heeft het echter prima opgelost. Simpel gezegd draait het parcours ongeveer acht kilometer door, blijven bijna alle verzorgingsposten op dezelfde plek en is de impact voor de lopers minimaal.
Bij de start tref ik ook Albert en Gerik weer. We maken een startselfie en nemen plaats in het startvak. De spanning stijgt.

Start

Om stipt zes uur gaan we los. De eerste twee kilometer is dringen op smalle parcours. Ook staan we te wachten voor het rode Ampelmännchen. Tussen het groen komt er meer ruimte en rennen we naar het noorden. Her en der zien we de plekken gemarkeerd waar ooit de Muur stond.

De verzorging

De verzorging is uitmuntend. Langs de route staan maar liefst 25 verzorgingsposten, dus gemiddeld om de 6,5 kilometer. Het assortiment is zeer uitgebreid. Met name van het drinken maak ik gretig gebruik, want het is benauwd en ik zweet veel.

Natuur

De route is zeer afwisselend. We lopen veel door de bossen en andere natuur, maar af en toe ook door de bebouwing. Zoals gezegd zijn er talloze verwijzingen naar het verleden in de vorm van Muur-monumenten en gedenkborden. Je hebt echt het gevoel door de geschiedenis te stappen.

Veel drinken

De eerste veertig kilometer gaan redelijk goed, maar daarna wordt het een beetje moeizamer. Toch ben ik niet ontevreden over het tempo. Bij de verzorgingsposten drink ik steeds twee of drie bekers radler of bitter lemon. Bovendien neem ik een halve liter water mee voor onderweg.
Na vijftig kilometer komt Albert voorbij. Hij neemt elke kilometer een wandelpauze van honderd meter en zit in een lekker ritme. We praten even bij, maar lopen daarna elk weer in ons eigen tempo verder.
Via de statige wijk Groß Glienicke lopen we verder naar de verzorgingspost bij Schloss Sacrow na 66 kilometer.

Natuur

Bij Schloss Sacrow tref ik Albert weer. Hij heeft goed bijgetankt en gaat weer onderweg. Ik tank ook even bij. We lopen nu eerst een flinke lus om de Jungfernsee. Daarna lopen we door het noorden van Potsdam. In de buurt van de Glienicker Brücke zijn we precies op de helft. Vanaf nu kan ik gaan aftellen.

Checkpoint Bravo

Via Babelsberg belanden we op de kilometerslange Königsweg. Zo’n beetje halverwege de Königsweg passeren we het voormalige Kontrollpunkt Dreilinden–Drewitz, ook wel bekend als Checkpoint Bravo.
Verderop lopen we langs het Teltowkanal naar de sporthal in Teltow. Daar staat mijn dropbag klaar met spullen voor de nacht, zoals mijn hoofdlamp en mijn veiligheidshesje. We hebben nu bijna honderd kilometer in de benen.

De nacht in

Aanvankelijk heb ik nog geen verlichting nodig, maar op het lange fietspad tussen Sigridshorst en Lichtenrade valt de schemering in. Bij de gezellige verzorgingspost Nina’s Eltern haal ik mijn hoofdlamp uit mijn rugzak. Net op tijd, want de komende acht kilometer voeren over pikdonkere bospaden. Een lastig stuk.

Dip

Via Buckow en Rudow belanden we na 128 kilometer weer bij het Teltowkanal. Inmiddels heb ik een flinke dip. Het geestdodende traject langs het kanaal maakt het er niet beter op. Bovendien doen mijn voeten pijn. Eigenlijk kan ik nauwelijks meer dribbelen en ik doe ongeveer tien minuten over een kilometer. Het is keihard overleven nu. De kilometers kruipen langzaam voorbij, maar geleidelijk vind ik toch weer een dribbelritme.

East Side Gallery

Ineens herken ik de East Side Gallery. Dat stuk Muur bleef staan en is beschilderd met kunstwerken. We zijn alweer in de buurt van de binnenstad, hoewel de afstanden binnen Berlijn natuurlijk fors zijn. Dit geeft mij hernieuwde energie en ik zoek aansluiting bij een groepje. Dat blijkt even later zelfs noodzakelijk: mijn Garmin heeft al zijn energie verbruikt en gaat op zwart. De laatste 17 kilometer heb ik zelf geen navigatie meer.

Met een groepje

Nevermind, niet druk over maken. Het rennen met een groepje door nachtelijk Berlijn gaat best wel lekker. Gevoelsmatig vliegen de kilometers in elk geval voorbij, al moeten we af en toe stoppen voor het rode Ampelmännchen. We rennen langs Checkpoint Charlie, de Brandenburger Tor en de Reichstag.

De laatste loodjes

Bij het Südpankepark staat de laatste verzorgingspost. Nog 6,3 kilometer tot de streep. Dat klinkt best dichtbij, maar het lijken de langste zes kilometer ooit. Ik die maar liefst 71 minuten over dat stukje. Gelukkig zie ik dan fast vollbracht op het wegdek geschilderd.

Finish!

Ik draai het terrein van de Werner-Kluge-Sportanlage op en loop in een rechte lijn naar de eindstreep. Ik ben er, na 23 uur en ruim 21 minuten. Daar ben ik zeer tevreden mee. Uitlopen was het voornaamste doel, maar ik hoopte ook op een eindtijd binnen het etmaal. Gehaald!

Belonings

Als belonings ontvang ik uiteraard mijn finishershirt, een fles radler en een kop soep. Heerlijk soepje hoor en ik neem een paar happen, maar een volle kom is om half zes ’s ochtends iets te gortig. Al snel kan ik een pendelbusje pakken naar Alexanderplatz. Rond 6.15 uur ben ik terug in mijn hotel. Douchen en slapen. Heerlijk.

Siegerehrung

Zondagmiddag om 14 uur is de Siegerehrung, waarbij alle lopers worden gehuldigd. Uiteraard is er speciale aandacht voor de eerste drie mannen en vrouwen, maar daarna wordt iedereen naar voren geroepen. Op het podium krijg ik een hand en een medaille. Verderop krijg ik een oorkonde én een buckle voor finishers met een eindtijd onder de 24 uur. Een bijzonder souvenir.

Terug naar huis

Maandagochtend rond 9 uur wandel ik naar station Alexanderplatz. Helaas blijkt op Berlin Hauptbahnhof dat mijn trein geannuleerd is. Met andere treinen en een andere route levert die tegenvaller me uiteindelijk slechts een uur vertraging op. Onderweg heb ik bovendien tijd om een radler te scoren, dus vertraging heeft ook voordelen. Rond 16 uur ben ik terug in Leer na een bijzonder weekend. Danke schön, Berlin!